هليكوپتر(بالگرد) چيست؟

هليكوپتر وسيله نقليه موتوري تازه اي است كه كار آن و خدماتي كه مي تواند انجام دهد از تمام وسائط نقليه ديگر اعم از زميني و هوائي و دريايي دلچسب تر است . اين ماشين مي تواند عمودي بالا برود و پاين بيايد و به پهلوي راست يا چپ و هم به جلو با هر سرعتي كه راننده ميل دارد در حدود قدرت موتور خود پرواز كند و حتي قادر است در فضا به عقب حركت نمايد .

هليكوپتر مي تواند در فضاي كوچكي كه تنها كمي بزرگتر از شعاع پروانه هاي آن باشد پائين آيد و در همانجا دوباره پرواز كند ، گاراژ آن ممكن است روي پشت بام اسفالتي باشد و از همانجا بلند شود و به جاي خود برگردد.

هليكوپتر در واقع در سلسله وسائط حمل و نقل شكاف بين وسائل نقليه سطح زمين و دريا را با وسائل نقليه هوائي يعني هواپيما پر كرده و حد وسطي است بين وسائط نقليه هوائي و زميني و مي تواند خود را با هر نوع شرايط مربوط به حمل و نقل از لحاظ سرعت و سمت حركت و غيره وفق دهد .

هليكوپتر قدرت خود را از پروانه ها يا بالهاي دوار كسب مي كند كه هم سبب بلند شدن آن از زمين و هم باعث حركت آن به سمتي كه رهبري مي شود ، مي گردد .

اين وسيله مي تواند با اطمينان و بدون خطر و بدون به كار بردن قوه يعني در حال خاموشي موتور به واسطه همان حركت اتوماتيك تيغه ها آهسته به زمين فرود آيد و قابليت نشستن در يك زمين كوچك در مقام مقايسه با تمام وسائط نقليه مزيتي خاص به آن بخشيده است . ضمناً وظايف هليكوپتر را ساير وسائط نقليه نمي توانند انجام دهند . كارهاي هليكوپتر مثل ساير وسائط نقليه محدود به خطوط زميني يا هوائي نيست بلكه بالاي سر وسائل موتوري زميني و زير پاي وسائط نقليه هوائي نيز فعاليت مي كند .

تاريخچه

طرح اصلي ساخت هليکوپتر را براي اولين با چيني ها در 400 سال بعد از ميلاد براي ساخت اسباب بازي هاي فرزندانشان به کار بردند. لئوناردو داوينچي و يک روسي به نام ميخائيل لومونوسوف نيز از کساني بودند که طرح هايي از هليکوپتر را ارائه دادند ولي نتوانستند از حرکت بخش اصلي بدنه به دور خود جلوگيري کنند. کلمه هليکوپتر اولين بار در سال 1861 توسط يک دانشمند فرانسوي که اولين مدل کوچک با موتور بخار را ساخت، مورد استفاده قرار گرفت همچنين اولين مدل موتور الکتريکي را توماس اديسون اختراع کرد.

اولين پرواز موفقيت آميز نيز در سال 1907 در فرانسه البته توسط يک ماکت کوچک انجام شد که در اين پرواز، هليکوپتر مدل به مدت 20 ثانيه در ارتفاع 30 سانتيمتري سطح زمين معلق ماند.

در دهه 40 و همزمان با پيشرفت در ساخت موتورهاي هم محور(موتورهايي که در آن نيروي پيشران و پسران هر دو ملخ توسط يک موتور توليد مي شود) اولين هليکوپتر براي استفاده هاي نظامي ساخته شد و اولين پرواز آن در سال 1942 در آمريکا با موفقيت صورت گرفت که آنرا دو خلبان تا ارتفاع 1کيلومتري زمين در مدت 1 دقيقه بالا بردند.

تفاوت هليكوپتر با هواپيما :

1) هواپيما به واسطه بال هاي ثابت و قدرت تحرك به جلو كه از پروانه يا موتور جت كسب مي شود به پرواز در مي آيد . هليكوپتر بلند شدن خود را مديون تيغه هاي گردنده افقي بالاي اطاق است .

2) هواپيما براي اينكه در هوا بماند و سقوط نكند بايد هميشه سرعتي رو به جلو داشتع باشد . اما هليكوپتر محتاج به اين سرعت نيست و مي تواند در هوا بايستد .

3) هواپيما به نسبت بزرگي خود براي پرواز ميدان بزرگ مي خواهد و مانعي هم نبايد در سر راهش باشد . هليكوپتر محتاج به ميدان پرواز نيست مانعي هم سر راه خود ندارد چون عمودي بلند مي شود .

4) هواپيما هنگام طوفان و خطر و تاريكي هوا ميدان وسيعي لازم دارد و بايد به طبقات بالاتر پرواز كند و احياناً به خطر مي افتد . اما هليكوپتر هنگام خطر پائين تر آمده در زير طبقات ابر و طوفان به حركت خود ادامه مي دهد و در حال خاموشي به سهولت به زمين مي نشيد .

هليكوپتر چگونه پرواز مي كند ؟

به طور کلي کنترل اين وسيله بوسيله تغيير زاويه تيغه هاي اصلي آن انجام مي شود به طوريکه براي پرواز به بالا تيغه هاي اصلي را طوري مايل مي كند كه هوا را به طرف پائين مي راند و هليكوپتر را بالا مي برد .

براي پائين آمدن عمودي پروانه ها را طوري مايل مي كند كه هوا را به طرف بالا رانده و هليكوپتر را پائين مي آورد .

براي به جلو راندن هليكوپتر تمام پروانه را قدري به طرف جلو تمايل مي دهد .

هرگاه سرعت پروانه دم هليكوپتر را كم و زياد كنند بدور خود مي چرخد     زيرا اين عضو است که باعث سکون هليکوپتر مي شود و اگر اين عضو نبود و فقط تيغه اصلي وجود داشت هليکوپتر به دور خودمي چرخيد.

مايل كردن دستگاه پروانه به طرف راست يا چپ هليكوپتر را به پهلو ، راست و چپ حركت مي دهد .

تركيب سرعت مناسب موتور با زاويه مناسب پروانه ها سبب توقف هليكوپتر در هوا مي شود .

خدماتي كه هليكوپتر انجام مي دهد :

بعلت کاراکترهاي پروازي بي رقيب هليکوپترها، اين وسيله کاربردهاي گسترده اي دارد که از جمله آنها مي توان موارد زير را نام برد: 

مسافربري هوائي، حمل پست و كالا هاي بازرگاني .

كمك به پليس هنگام بروز حوادث و کنترل ترافيک و کمک به آتش نشاني براي خاموش کردن آتش.

حمل و نقل و نشر روزنامه و مجله .

نقشه برداري و مساحي از اراضي و باغ ها و ساختمان ها .

خدمات پزشکي در زمان بروز اتفاقات ناگوار.

جابجايي وسايل سنگين وزن مانند سازه هاي ساختماني و راديويي، که به اين نوع هليکوپترها در اصطلاح Aerial cranes  گفته مي شود.

مورد استفاده ديگر هليکوپترها در جنگ است همچنين اين ماشين ها در صنعت توريسم نيز استفاده فراواني دارند.

اين مرغ خوش پرواز از قرن ها پيش ايده ال مخترعين و ساير افراد بشر بوده و امروز نه تنها خدمات مختلفي انجام مي دهد بلكه براي حمل و نقل بازرگاني نيز كار برد دارد . هليكوپتر هم در جنگ هم در صلح آينده نقش درخشان تري خواهد داشت و روز به روز بيشتر جاي خود را در ميان وسائط حمل و نقل مي كند .